Bên trong hội trường buổi đấu giá ngày 29/11 ở huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Ảnh: VnExpress

Trước đó, vào ngày 29/11, huyện Sóc Sơn tổ chức đấu giá 58 lô đất ở thôn Đông Lai xã Quang Tiến. 58 thửa đất được đem ra đấu giá có diện tích từ 90 - 224 m2, với giá khởi điểm 2,4 triệu đồng/m2. Hình thức đấu giá là cách bỏ phiếu trực tiếp tối thiểu 5 vòng theo phương thức trả giá lên. Tiền đặt trước đấu giá từng thửa đất bằng 20% giá trị thửa đất đấu giá theo giá khởi điểm đã được phê duyệt, tương đương từ 223 triệu đồng đến gần 550 triệu đồng.

Theo Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Sóc Sơn, tại vòng đấu thứ 5, một số thửa đất khách hàng trả giá cao bất thường, trong đó có khách hàng Ph. Ng. T trả giá 30 tỷ đồng/m2 cho 03 thửa đất (lô A12, A13, C6). Tuy nhiên, sang đến vòng thứ 6 nhóm khách hàng này đồng loạt không trả giá. Các thửa đất đấu giá không thành công. UBND huyện Sóc Sơn đã đề nghị cơ quan công an vào cuộc xác minh.

Trước đó, vào tháng 8, dư luận xã hội không ngừng xôn xao về những phiên đấu giá đất tại các huyện vùng ven Hà Nội như Thanh Oai, Hoài Đức, với số lượng hồ sơ đăng ký lớn, thời gian đấu giá dài và mức giá trúng đấu giá tăng vọt, cao gấp hàng chục lần so với giá khởi điểm. Diễn biến và kết quả này vẫn tiếp tục tiếp diễn tại các phiên đấu giá đất gần đây tại Hà Đông, Thường Tín.

Theo các chuyên gia, các cuộc đấu giá đất với dấu hiệu được cho là bất thường lại đang tiếp diễn bởi tâm lý đầu cơ vẫn còn và kỳ vọng bất động sản sẽ tăng giá… Dù đã được cơ quan chức năng vào cuộc nhưng cuối cùng, diễn biến những phiên đấu giá vẫn không có gì thay đổi, thậm chí, giá đất đấu giá còn tiếp tục tăng cao.

VARs chỉ rõ nguyên nhân: Thứ nhất, về mức giá khởi điểm vẫn ở mức rất thấp, thấp hơn nhiều so với mức giá thị trường được xác định hoàn toàn phù hợp với quy định hiện hành, được tính bằng hệ số K nhân với bảng giá đất của thành phố. UBND địa phương vẫn đang căn cứ vào bảng giá đất cũ từ năm 2020, có hiệu lực tới 31/12/2025. Mức giá khởi điểm sẽ chỉ thay đổi khi Hà Nội ban hành bảng giá đất mới.

Rất nhiều người sẵn sàng chấp nhận mức giá cao để sở hữu các lô đất đấu giá. Ảnh: LV

Thứ hai, giá đất tại các phiên đấu giá tiếp tục tăng cao bởi nhu cầu về BĐS, nhất là các sản phẩm đảm bảo về pháp lý, có tiềm năng tăng trưởng rõ ràng, như đất đấu giá, rất lớn. Rất nhiều nhà đầu tư sẵn sàng trả giá cao để sở hữu các sản phẩm có số lượng không nhiều này, dù mức giá ấy có thể vượt xa giá trị thực tế của lô đất. Ngoài ra, với kỳ vọng rằng đất đai sẽ tiếp tục tăng giá trong tương lai, những người mua có thể chấp nhận mức giá cao hơn rất nhiều so với định giá thông thường.

Đặc biệt, mức giá tăng cao do thị trường bất động sản Hà Nội đang tăng trưởng “nóng” với nguồn cung vẫn hạn chế, mức giá sơ cấp liên tục thiết lập mặt bằng mới ở ngưỡng cao cùng với kỳ vọng về việc mở rộng thành phố và hạ tầng giao thông.

Một nguyên nhân quan trọng khác khiến mức giá đấu trúng tăng cao là do các hành vi trả giá cao hơn rồi bỏ tiền đặt cọc, không nộp tiền trúng đấu giá, thậm chí sẵn sàng bất chấp rủi ro, hoàn thành nghĩa vụ trong cuộc đấu giá để hợp thức hóa mức giá trúng với mục đích "thổi giá", tạo mặt bằng giá “ảo" để làm căn cứ để đẩy mức giá của các lô đất có liên quan nhằm trục lợi.

Mặc dù cơ quan chức năng đã vào cuộc kiểm tra nhưng hành động này chủ yếu nhằm đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp của quá trình đấu giá, khó có thể can thiệp vào mức giá thị trường. Bởi trong nền kinh tế thị trường, các bên tham gia giao dịch mua bán theo nguyên tắc thuận mua, vừa bán. Họ hoàn toàn có thể bỏ cọc mà không cần chứng minh. Và việc họ đẩy giá khi bất kỳ hàng hóa nào khan hiếm trên thị trường là điều không thể tránh khỏi.

Liên quan đến hoạt động đấu giá đất "nóng" lên tại một số địa phương thời gian gần đây, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết tình trạng thổi giá đất, đẩy giá tại các phiên đấu giá gần đây đã làm ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản. Bộ trưởng nêu rõ, một trong những nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới là cần tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong hoạt động đấu giá sử dụng đất đai theo quy định.

Theo Tạp chí Diễn đàn Doanh Nghiệp